ساکیچی تویودا، پدر انقلاب صنعتی ژاپن و بنیانگذار صنایع تویوتا روش ۵ چرا را ابداع کرد. این روش که در دهه ۱۹۷۰ ابتدا در شرکت تویوتا بکار گرفته شد، اکنون در سراسر جهان برای تحلیل علل ریشهای مورد استفاده قرار میگیرد.
روش ۵ چرا یکی از محبوبترین تکنیکهایی است که برای انجام تحلیل علل ریشه ای مورد استفاده قرار میگیرد. اصل و اساس این روش بر بنیان سادهای بنا گذاشته شده است. اصلی که شامل پرسیدن «چرا» برای بارها و بارها است، تا زمانی که مسائل اصلی آشکار شوند. به طور متوسط، پنج «چرا» طول می کشد تا شما به دلیل اصلی بروز مشکل خود برسید، اما دامنه این پرسش آن از یک کسبوکار به کسبوکار دیگر و از یک مشکل به مشکل دیگر متفاوت است.
استفان اسپیر در کتاب خود به نام «پیشروی با سرعت بالا: چگونه رهبران بازار برتری عملیاتی را اهرمی برای رقابت میسازند» مثال خوبی از فرایند ۵ چرا ارائه میدهد:
سناریوی اسپیر در این کتاب از این قرار است: خودرو استارت نمیخورد و روشن نمیشود.
چرای اول؟
پاسخ: باتری خودرو از کار افتاده است.
چرای دوم؟
پاسخ: دینام ماشین کار نمیکند.
چرای سوم؟
پاسخ: تسمهٔ دینام پاره شده است.
چرای چهارم؟
پاسخ: تسمهٔ دینام بیشتر از عمر مفید خود کار کرده است و به موقع تعویض نشده است.
چرای پنجم؟
پاسخ: خودرو طبق برنامه سرویس دورهای توصیه شده نگهداری نشده است. (علت ریشهای بروز مشکل کشف شد)
در این مثال ما میتوانیم ببینیم که بعد از این پنج سوال، علت ریشهای از کارافتادن باتری وسیله نقلیه فقدان نگهداشت مناسب است. بنابراین، برای پرداختن به این موضوع و کاهش هر گونه مشکل در آینده، همه وسایل نقلیه باید به درستی با توجه به برنامه زمانی خود سرویسدهی شوند.
روش ۵ چرا با تمرکز بر کاوش عمیق و عمیقتر تا زمانی که پاسخ و راهحل اصلی آشکار نشوند، کمک میکند که راهحلها موقتی و سرسری نباشند. همچنین، به یاد داشته باشید، پاسخ نهایی شما باید منجر به نتایج عملی شود.
بیش از 13 سال تجربه و دانش در مورد مشاوره و استقرار سیستم مدیریت بازرسی و آموزش، ممیزی و ارزیابی براساس استاندارد ایزو 17020